Một hệ thống tinh vi, khôn ngoan

Patriot là hệ thống tên lửa đánh chặn đất đối không, do Công ty Raytheon sản xuất, có thể vận chuyển đi khắp thế giới bằng máy bay vận tải C-5 B/C/M Galaxy. Lần đầu tiên được triển khai năm 1984, qua các lần nâng cấp, đến nay Patriot đã có thế hệ PAC-3.

Hệ thống tên lửa Patriot gồm 4 tổ hợp: hệ thống thông tin liên lạc; hệ thống chỉ huy điều khiển; hệ thống radar cảnh giới; hệ thống dẫn đường. Bốn thành phần này được tích hợp, tạo ra một hệ thống có tính cơ động rất cao. Hiện nay, hệ thống tên lửa Patriot đã được mô-đun hóa nên việc triển khai một khẩu đội chỉ mất khoảng 1 giờ.

Tên lửa Patriot của Mỹ

Tổ hợp quan trọng nhất trong hệ thống tên lửa Patriot là hệ thống radar AN/MPQ-53/65. Đây là radar mạng pha quét điện tử thụ động, dòng AN/MPQ-53 sử dụng cho hệ thống tên lửa PAC-2 và dòng AN/MPQ-65 sử dụng cho hệ thống tên lửa PAC-3.

Loại radar này cho phép phát hiện, xác định, bám dẫn tên lửa tiêu diệt mục tiêu; điều khiển bằng điện tử quét từng phần của bầu trời sau vài micro giây, và rất khó bị gây nhiễu… Đây là sự khác biệt với các hệ thống tên lửa khác, vốn cần phải có một số radar cho các nhiệm vụ trên.

Một trong những đặc trưng nổi bật của hệ thống tên lửa Patriot là tiến công đối đầu trực diện với tên lửa đối phương, làm xác suất tiêu diệt mục tiêu cao hơn so với các phương thức khác.

Tiến trình đánh chặn 1 tên lửa đạn đạo bằng 2 tên lửa Patriot diễn ra như sau: Khi 1 tên lửa đạn đạo được radar phát hiện, radar đánh giá sơ bộ về tốc độ, độ cao, cách xử lý, diện tích radar hiệu dụng của mục tiêu.

Khi những dữ liệu về mục tiêu đạt chuẩn, thì mục tiêu dưới dạng 1 tên lửa đạn đạo sẽ được hiển thị trên màn hình của trắc thủ; tại trạm điều khiển AN/MSQ-104, sỹ quan chỉ huy tác chiến đánh giá tốc độ, độ cao, quỹ đạo… của mục tiêu, sau đó lệnh cho trắc thủ đưa hệ thống phóng từ chế độ chờ sang chế độ phóng.

Việc phóng tên lửa diễn ra tự động tại thời điểm máy tính xác định mục tiêu sẽ bị tiêu diệt lớn nhất; hệ thống máy tính sẽ xác định ống phóng nào trong khẩu đội có khả năng tiêu diệt được mục tiêu, quả tiếp theo sẽ được phóng sau 4 giây.

Khi tên lửa rời bệ phóng, radar tiếp tục bám mục tiêu và nạp những thông tin mới về mục tiêu cho tên lửa. Tên lửa bay tới giai đoạn cuối, radar dải tần Ka tại đầu tên lửa bắt tín hiệu từ tên lửa đạn đạo và điều khiển tên lửa đánh chặn về hướng mục tiêu đang bay tới. Động cơ điều chỉnh hướng trên tên lửa đánh chặn sẽ điều chỉnh sao cho 2 đầu đạn nằm trên cùng quỹ đạo.

Tên lửa đánh chặn thứ nhất lao thẳng vào đầu đạn tên lửa đạn đạo và phá hủy; tên lửa đánh chặn thứ hai sẽ tìm kiếm bất kỳ mảnh vỡ nào và xác định đó có phải là đầu đạn và tiến công phá hủy.

PAC-3 “út” nhưng “chất” nhất

Hệ thống tên lửa Patriot PAC-3 được nâng cấp từ PAC-2. PAC-3 được coi là “sở trường” để đối phó/ đánh bại/ tiêu diệt các mối đe dọa mới nhất và tăng cường khả năng của tên lửa Patriot trong thực hiện các nhiệm vụ tác chiến trong tình hình mới; là thành phần then chốt của toàn bộ việc cải tiến hệ thống phòng thủ tên lửa chiến trường (TMD), góp phần mở rộng không gian chiến trường, nâng cao độ chính xác và khả năng sát thương mục tiêu.

Patriot PAC-3 sử dụng động cơ rốc-két một tầng, nhiên liệu rắn với cơ cấu điều khiển độc cao đặc biệt để cơ động trong khi bay; được trang bị đầu đạn HE nổ mảnh có đương lượng nổ 73kg với ngòi nổ cận đích. Độ cao bay tối đa của loại tên lửa này khoảng 15.000m; tầm bay tối đa khoảng 15.000m. Tên lửa dài 5,2m, đường kính thân 25cm, sải cánh 50cm, tốc độ tối đa khoảng 6.500 km/h, trọng lượng phóng 312kg.

Nó có khả năng vô hiệu hóa các mối đe dọa như tên lửa đường đạn chiến dịch-chiến thuật mang đầu đạn hạt nhân, tên lửa hành trình, các loại máy bay hiện đại…

Các chuyên gia quân sự cho rằng, tên lửa PAC-3 là bước nhảy vọt về chất so với bất kì hệ thống tên lửa phòng không nào, khi nó đạt tới khả năng bảo vệ máy bay tiêm kích trong những thời điểm quyết định.

Hệ thống tên lửa Patriot PAC-3 có 4 bộ phận chính: Truyền tin, chỉ huy - điều khiển, giám sát radar và dẫn tên lửa. Bốn bộ phận này tích hợp tạo thành một hệ thống phòng không cơ động cao, an ninh và phối hợp. Tất cả các thành phần (bao gồm bộ phận điều khiển hỏa lực và các bệ phóng) được lắp đặt trên xe tải hoặc xe moóc; radar được lắp đặt trên xe moóc M860, kéo bằng xe tải M983 HEMTT (8 bánh).

Phần mềm chẩn đoán hỏng hóc lắp bên trong và các máy tính có vai trò xác định những trục trặc trong hệ thống, làm cho việc sửa chữa và bảo dưỡng dễ dàng. Các khẩu đội Patriot PAC-3 có thể giao diện với tiểu đoàn Hawk, các máy bay kiểm soát và báo động sớm trên không (AWACS).

Đến nay, hệ thống tên lửa Patriot PAC-3 đã được nâng cấp toàn diện và được trang bị trong quân đội của 16 quốc gia, vùng lãnh thổ. Trong đó, Đức, Israel, Nhật Bản, Hà Lan là những nước đã nâng cấp và trang bị toàn bộ hệ thống tên lửa Patriot PAC-2+ và PAC-3.

Nguyên Phong

Nhóm tàu sân bay Mỹ diễn tập tại Biển Đông

Hải quân Mỹ cho biết, việc nhóm tác chiến tàu sân bay USS Theodore Roosevelt được triển khai ở Biển Đông nhằm thể hiện cam kết của nước này trong khu vực.

Vào năm 1972, Tổng thống Richard Nixon đã thực hiện chuyến đi tới Bắc Kinh - một trong những chiến lược táo bạo và hiệu quả nhất trong lịch sử ngoại giao Mỹ. Andrew A. Michta cho rằng thế giới sẽ sớm thấy Bắc Kinh chơi trò chiến lược này hiệu quả thế nào.

Ảnh: Phil Foster/WSJ

Cơ hội xen vào giữa Mỹ và EU

Hôm 14/9, Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc tiến hành một hội nghị thượng đỉnh trực tuyến - ban đầu dự kiến họp trực tiếp tại Leipzig (Đức) - nhằm xây dựng Thỏa thuận Toàn diện về đầu tư EU - Trung Quốc.

Hiệp ước này sẽ đặt ra các thông số về thương mại, giải quyết các vấn đề về trợ cấp của Trung Quốc và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của châu Âu, và liệu Thủ tướng Đức Angela Merkel có làm theo cách của bà, xác định vai trò của Trung Quốc trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu hay không. Đến nay, trong các cuộc đàm phán, Bắc Kinh vẫn hành xử nửa chừng, đặc biệt là về trợ cấp. Nhưng, theo Micha, có nhiều dấu hiệu cho thấy Trung Quốc có thể sẽ xuống thang.

Hội nghị diễn ra chỉ vài tuần trước khi Mỹ tổ chức bầu cử tổng thống, và cuộc gặp sẽ là cơ hội tốt nhất để Trung Quốc xen vào giữa Mỹ và EU về thương mại. Đối với cộng đồng doanh nghiệp châu Âu, tiếp cận châu Á được coi là rất cần thiết để phục hồi nền kinh tế của khối. Đạt được hiệp ước với Bắc Kinh - ít nhất là trên lý thuyết - sẽ giúp bảo vệ tài sản trí tuệ của châu Âu và giữ cho những công ty châu Âu thuộc diện dễ bị tổn thương không bị phía Trung Quốc mua đứt.

Châu Âu từ lâu đã là tâm điểm trong chiến lược toàn cầu của Bắc Kinh. Khoảng 75% lượng hàng nhập khẩu của châu lục này đến bằng đường biển, với hải trình qua Bắc Đại Tây Dương đóng vai trò vô cùng quan trọng, trong khi Trung Quốc tích cực thâu tóm cổ phần tại các cảng lớn của châu Âu. Thông qua Sáng kiến ​​Vành đai - Con đường và các khoản đầu tư của mình, Trung Quốc đang hướng tới thiết lập một chuỗi cung ứng thay thế ở khắp châu Âu và châu Á.

Theo Michta, mục đích của Trung Quốc là "đảo ngược toàn cầu" các dòng chảy thương mại vốn đã được thiết lập dựa vào sức mạnh của hải quân Mỹ. Nếu Trung Quốc có thể phát triển một chuỗi cung ứng xuyên Á-Âu và bảo vệ nó, thì họ sẽ không cần phải đối chọi với Mỹ trong lĩnh vực hàng hải.

Đó sẽ là một sự thay đổi cơ bản trong thương mại toàn cầu và phân phối sức mạnh. Trung Quốc có thể làm được điều này, bởi cho đến nay Washington - vốn coi Trung Quốc là thách thức cả về kinh tế và quân sự - vẫn chưa thể thuyết phục được châu Âu coi Bắc Kinh là mối nguy hiểm ngoài vấn đề kinh tế. Các nhà lãnh đạo châu Âu quả là có lo ngại về sự lấn lướt của Trung Quốc, nhưng họ cũng không muốn bị lôi kéo vào liên minh cùng Mỹ chống lại Bắc Kinh.

Nếu những điều kiện trên được duy trì và Trung Quốc có thể xen vào giữa Mỹ và châu Âu, quan hệ xuyên Đại Tây Dương thông thường sẽ thành dĩ vãng. Sự thay đổi như vậy sẽ biến châu Âu từ cửa ngõ xuyên Đại Tây Dương tới Á-Âu, thành điểm cuối của chuỗi cung ứng Á-Âu do Trung Quốc kiểm soát, cho phép Bắc Kinh thống trị châu Âu và cạnh tranh quyền bá chủ toàn cầu.

'Chiến lược Nixon' theo kiểu Trung Quốc

Chiến lược châu Âu của Trung Quốc chứa đựng một thành tố quân sự. Hải quân nước này đã tích cực tìm cách tiếp cận các cảng biển ở châu Âu, đặc biệt là ở Địa Trung Hải và Biển Đen. Lực lượng này đã tiến hành nhiều cuộc tập trận chung với Hải quân Nga và EU, bắt đầu từ năm 2018 khi hoàn thành cuộc tập trận hải quân đầu tiên với Hải quân EU ở Vịnh Aden.

Trung Quốc còn có cổ phần tại các cơ sở cảng biển ở Địa Trung Hải, bao gồm Hy Lạp, Tây Ban Nha, Ai Cập, Italia và Morocco, trong khi hải quân nước này đang vận hành một căn cứ hỗ trợ ở Djibouti, tự đặt mình vào vị trí có thể phóng chiếu sức mạnh sâu hơn vào châu Phi. Hải quân Trung Quốc cũng đã tiến vào Baltic và đang đầu tư vào năng lực tại Bắc Cực.

Trung Quốc coi châu Âu là một khu vực mà sự giàu có và công nghệ có thể được khai thác để tạo lợi thế trước Mỹ. Châu Âu là một mục tiêu hấp dẫn: Lục địa này đang khao khát tiếp cận thị trường và tiền mặt trong bối cảnh nền kinh tế đang chật vật phục hồi sau đại dịch Covid-19.

Với việc Nga bị coi là mối đe dọa đối với một số quốc gia Trung và Đông Âu bên sườn tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Bắc Kinh cũng có cơ hội khai thác những rạn nứt trong chính nội bộ châu Âu. Sự gia tăng tâm lý bài Mỹ ở một số quốc gia sẽ khiến châu Âu khó đạt đồng thuận về các mối đe dọa, trong khi quan hệ giữa Bắc Kinh và Moscow có thể càng khiến sự chia rẽ ở châu Âu sâu sắc thêm khi nói đến quan hệ với Mỹ.

Tình trạng quan hệ Mỹ - châu Âu rạn nứt, đặc biệt là căng thẳng tăng cao giữa Washington và Berlin, đang tạo cơ hội cho Trung Quốc chơi "chiến lược Nixon" theo cách riêng. Theo tác giả Andrew A. Michta, Washington cần phải theo dõi sát sao hội nghị thượng đỉnh EU-Trung Quốc trong tuần này.

Thanh Hảo

Dùng chiêu cũ cứng rắn với Trung Quốc, ông Trump dễ thất thế trước đối thủ?

Tổng thống Mỹ đang làm sống lại các chiến thuật tấn công Trung Quốc mà ông từng áp dụng hồi năm 2016. Song, điều này có thể khiến ông thất thế trước đối thủ Joe Biden.

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay